Zagrajmy na matematyce - czyli jak zmotywować uczniów do działania

lipca 06, 2021

Zagrajmy na matematyce - czyli jak zmotywować uczniów do działania

Powszechnie wiadomo, że uczenie się wymaga od osoby uczącej się świadomego i aktywnego udziału w tym procesie. Dlatego istotne jest stosowanie takich metod i form pracy, które będą intelektualnie i emocjonalnie stymulować uczniów. Realizacja tego postulatu możliwa jest m.in. poprzez wykorzystanie w nauczaniu elementów grywalizacji (gamifikacji).

Grywalizacja w edukacji jest koncepcją, w której wykorzystywane są elementy mechaniki znanej np. z gier fabularnych i komputerowych do modyfikowania zachowań uczniów w celu zwiększenia ich zaangażowania w proces uczenia się oraz kształtowania określonych nawyków.

JAK TO WYGLĄDAŁO U MNIE?

Od dwóch lat stosuję elementy grywalizacji na lekcjach matematyki. Moim celem było wzbogacenie i urozmaicenie procesu dydaktycznego przy jednoczesnym wzbudzeniu i podtrzymywaniu motywacji wewnętrznej uczniów, zwiększenia ich zaangażowania w proces uczenia się, mobilizowania do działania.

Projekt polegał na zastosowaniu systemu przyznawania punktów (w pierwszym roku były to monety i banknoty w drugim - diamenty) za osiągane sukcesy, wyniki lub dodatkowy wysiłek intelektualny, a następnie możliwości wymiany ich na różnego rodzaju przywileje.  Zgodnie z przyjętą regułą diamenty były wklejane do zeszytu ucznia. Zdobytych punktów nie można było oddawać, pożyczać. Mógł nimi dysponować jedynie uczeń, który je zdobył. Podczas nauczania zdalnego, musieliśmy wypracować inną formę przydzielania punktów. Zdobyte przez uczniów diamenty umieszczałam w Notesie zajęć w aplikacji Teams. Dzięki temu uczniowie mogli w każdej chwili sprawdzić ilość przyznanych diamentów i wymienić je zgodnie z przyjętymi zasadami.

Wprowadzenie elementów grywalizacji spotkało się z dużym zainteresowaniem i zaciekawieniem ze strony uczniów i miało bezpośredni wpływ na ich zaangażowanie w proces dydaktyczny. Chętnie zgłaszali się do odpowiedzi, rozwiązywania zadań, wykonywania konstrukcji. Ponosili wysiłek realizacji zadań dodatkowych, quizów powtórzeniowych chcąc zgromadzić dodatkowe punkty (diamenty), które później wymieniali na wybrany przywilej.

Najwięcej punktów uczniowie zgromadzili za aktywność podczas zajęć, realizację zadań dodatkowych, wysokie lokaty w quizach powtórzeniowych oraz wysokie wyniki podczas sprawdzianów. Zgromadzone diamenty najczęściej wymieniali w sytuacji, gdy zabrakło im np. 1 punktu do wyższej oceny.

WAŻNE!

Poniżej uzgodniony z uczniami system zdobywania i wymiany punktów (diamentów). Dodam, że został on dostosowany do poziomu grup z którymi prowadziłam zajęcia. Chcąc wprowadzić taki system należy pamiętać, aby każdy uczeń miał szansę zdobycia punktów, powinny więc się w nim znaleźć aktywności, które może zrealizować również uczeń słabszy, ale pracowity.

Ważne było również to, że przyjęty system nie dawał możliwości "kupienia" dodatkowej oceny, mógł jedynie ją podnieść, jeśli oczywiście uczeń dysponował odpowiednią ilością punktów. 

BY WSZYSTKO BYŁO JASNE...

By system był dla Was w pełni zrozumiały dodam, że na lekcjach nie robię typowych kartkówek, lecz króciutkie (2-3 przykłady) minikartkówki, oceniam dopiero 6 kolejnych. Dodam, że uczniowie mogli zdecydować na początku roku jakie kartkówki wybierają.

Po każdym dziale udostępniałam uczniom kilkadziesiąt zadań dodatkowych, które w ramach powtórzenia mogli wykonywać i oddawać do sprawdzenia - 6 poprawnie wykonanych zdań było premiowane. Przy różnych okazjach serwowałam uczniom zadania okolicznościowe (matematyczny kalendarz adwentowy - tutaj kalendarze z lat: 2020, 2019, 2018, zadania powtórzeniowe przed egzaminem ósmoklasisty)

Podczas każdego powtórzenia przygotowywałam dla uczniów quiz w aplikacji Quizizz, uczniowie którzy poradzili sobie najlepiej, zdobywali punkty.

Nie zadaję moim uczniom prac domowych. Zeszyt ćwiczeń jest przez nich uzupełniany w ich własnym tempie. Zasada jest jednak taka, że jeśli kończy się dział, rozdział który go dotyczy ma zostać uzupełniony. Raz w dziale zbieram ćwiczeniówki i oceniam losowo wybrane zagadnienia.

SYSTEM PRZYZNAWANIA PUNKTÓW I ICH WYMIANY

Aktywności, za które były przyznawane punkty:

• Wysoka aktywność na lekcji.
• 6 zadań dodatkowych (poprawnie wykonane - z działu, kalendarz adwentowy)
• Maksymalna ilość punktów na dwóch kolejnych mini kartkówkach
• Minikartkówki (6 kolejnych) napisane na przynajmniej 75% punktów
• 1-3 miejsca w Quizizz (na powtórzeniu, przynajmniej 75% punktów)
• Udział w konkursie matematycznym
• Ćwiczeniówka oddana w terminie i uzupełniona w 100%.

 

• 5 ze sprawdzianu
• Przynajmniej 75% na diagnozie
• Minikartkówki (6 kolejnych) napisane na przynajmniej 90% punktów

 

 

• 6 ze sprawdzianu
• Przynajmniej 90% na diagnozie
• Wzorowa praca w grupie (dla każdego członka grupy)
• Uzyskanie w konkursie szkolnym I-III miejsca, w konkursie pozaszkolnym I-X miejsca, w konkursie kuratoryjnym przynajmniej 50% punktów

 

Zdobyte punkty mogą zostać wymienione na:

•  „Szczęśliwy numerek” (np.)
•  „+” do dziennika
• Dodatkowy 1 punkt na minikartkówce (1 raz w cyklu)

   lub 5x 

• Zwolnienie ze sprawdzania ćwiczeniówki (1 raz w roku, brak oceny)
• Wydłużenie czasu na sprawdzianie o 10 min.
• Kalkulator na sprawdzianie
• Dodatkowy 1 punkt na sprawdzianie

lub 10x

• Zwolnienie z 1 minikartkówki (jednoznaczne z 100% punktów)
• Podpowiedź na sprawdzianie (1 raz w 1 zadaniu)
•  Dodatkowe 2 punkty na sprawdzianie